Εσύ ήξερες γι' αυτή την ειδικότητα; Ενώ θα περίμενα να έχω ακούσει για την συμβουλευτική ύπνου έχοντας σπουδές και δράση σε παρεμφερή τομέα, δεν είχα ΙΔΕΑ! Πότε το έμαθα; Όπως ο περισσότερος κόσμος που ρωτάω: μετά από μήνες αϋπνίας αφότου μπήκε το μικρό μας θαυματάκι στην ζωή μας. Για να είσαι εδώ πιθανώς κι εσύ έτσι να ...παραπάτησες μέσα στην αναζήτησή σου για λύση και να κατέληξες σε αυτή την πληροφορία.
Δεν ξέρω αν μου μίλησαν οι φίλες μου πρώτες γι' αυτό το θέμα ή αν με μυρίστηκαν τα cookies του Facebook που πάντα, όλως τυχαίως, μου πετάει διαφημίσεις προϊόντων που έχω ψάξει στο Google. Όταν κάνεις αναζήτηση «σε πόσες μέρες αϋπνίας πεθαίνεις» είναι λογικό η Google και το Facebook να υποθέσουν πως χρειάζεσαι μια μικρή βοηθειούλα... σε συνδυασμό με τα μωρουδιακά προϊόντα και τις περί ύπνου βρεφών συμβουλές που έψαχνα, δεν χρειάστηκε πολύ για να αρχίσω να βλέπω διαφημίσεις για βιβλία, εκπαιδεύσεις και συμβούλους ύπνου για τα μωρά στον τοίχο μου ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ που άνοιγα το Facebook. Μιλάμε για ΠΟΛΥ υλικό.
Οι υπόσχεση μεγάλη - «συνεργάσου μαζί μου και το μωρό σου θα αποκοιμιέται μόνο του και για όλο το βράδυ χωρίς αφύπνιση σε μόλις μια εβδομάδα το αργότερο». Παραδεισένιο! Δεν ήθελα τίποτε παραπάνω από την ζωή σε εκείνη την φάση. Υποθέτω νιώθεις παρόμοια συναισθήματα. Μα για να θες να διαβάσεις αξιολόγηση, θα έχεις κι εσύ τους ενδοιασμούς σου όπως τους είχα κι εγώ. Ψάχνοντας το ζήτημα αρκετά, όντας πλέον ζόμπι από την αϋπνία με ένα μωρό που κοιμόταν μόνιμα πάνω στον ώμο μου, έμαθα αρκετά γι΄αυτές τις μεθόδους.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από τις ειδικούς του Ίντερνετ. Αυτές τις συμβούλους που διαφημίζονται στο Facebook και είναι συνήθως από το εξωτερικό, προσφέροντας είτε διαδικτυακές συνεδρίες για υποστήριξη ή διαδικτυακή εκπαίδευση σε μορφή βιβλίων, σεμιναρίων και βίντεο. Όλα τα σχετικά προγράμματα που έπεσαν στην αντίληψη μου - και πίστεψε με ήταν πολλά - είχαν ως βάση την μέθοδο «Cry it out». Αυτή η μέθοδος προϋποθέτει να αφήσεις το μωρό να σπαράζει στο κλάμα μέχρι να μάθει να κοιμάται μόνο του - την περιγράφω περισσότερο σε αυτό το άρθρο. Βέβαια δεν στο πλασάρουν έτσι. Πλέον οι περισσότεροι γονείς είναι εντελώς αντίθετοι με μια τέτοια τακτική (ευτυχώς!). Επομένως τι κάνουν η Κάθυ, η Τζιλ και η κάθε αυτοαποκαλούμενη διαδικτυακή γκουρού του ύπνου; Σου εξηγεί πως αυτή (και μόνο αυτή) έχει βρει την τεχνική που θα εκπαιδεύσει το παιδί σου να αυτο-ηρεμεί και, χωρίς κλάμα, να μάθει να κοιμάται μοναχός/ή, ενώ ταυτόχρονα να ξέρει πως να καθησυχάζει τον εαυτό του/της όταν θα υπάρχει αφύπνηση μες τη νύχτα, χωρίς να χρειαστεί να σηκωθείς ποτέ ξανά εσύ. Αχ, ονειρικό, εεε;;;!!!
Μετά βέβαια, αν καταλάβει πως δεν τσιμπάς - αν κάνεις κι εσύ το λάθος όπως κι εγώ μέσα στην απελπισία μου, να γραφτείς στην λίστα επαφών της για να λάβεις (υποτίθεται) κάποιο δωρεάν υλικό που θα σε βοηθήσει να ξεκινήσεις την διαδικασία σιγά-σιγά - τότε σε ενημερώνει πως το παιδί επιβάλλεται να μάθει να αυτό-ηρεμεί και πως όσο εσύ δεν του μαθαίνεις αυτή τη σημαντική δεξιότητα του στερείς την ικανότητα να γίνει ένα ανεξάρτητο παιδί με αυτοπεποίθηση στο μέλλον. Αυτό σου χτυπάει κάθε ανασφάλεια που μπορεί να έχεις γύρω από το αν είσαι καλή μητέρα και αν παρέχεις όλα τα εφόδια - υλικά, ψυχολογικά και νοητικά - στο μωρό σου, και πιθανώς καταφέρνει να σε πείσει πως οι υπηρεσίες της θα σου λύσουν τα χέρια... και πάνω απ' όλα θα σου αφαιρέσουν τις τύψεις με τις οποίες η ίδια σε έλουσε. Μήπως το όνειρο άρχισε να μεταμορφώνεται τελικά σε εφιάλτη;;
Διαδικτυακές (Διαφημιζόμενες) Σύμβουλοι Ύπνου
Πάλι καλά, μέσα στις αρκετές λάθος επιλογές και αγορές που έκανα με γνώμονα την ασαφή και εντελώς θολή σκέψη μου λόγω αϋπνίας, δεν ενέδωσα σε μια τέτοια υπηρεσία. Δεν θεωρώ πως με έσωσε κάποιας μορφής λογική. Δεν νομίζω πως διέθετα πολλή από αυτήν σε εκείνη τη φάση. Απλά δεν έτυχε να φτάσω στα όρια μου προτού ενημερωθώ περαιτέρω. Και όταν πλέον τα έφτασα είχα την εμπειρία μιας φίλης να με προστατεύσει από μια ακόμη αποτυχημένη προσπάθεια - και ακόμη περισσότερα πεταμένα λεφτά. Η εμπειρία της έχει ως εξής. Προσέλαβε μια από αυτές τις ειδικούς. Συζήτησαν εκτενώς για το πως έχει η κατάσταση, άκουσε την προσέγγιση και την φιλοσοφία του ζευγαριού (οι οποίοι επίσης δεν ήθελαν το μωρό να κλαίει και να νιώθει παρατημένο) και τελικά πρότεινε... να το αφήσουν να κλάψει. ΟΚ, το έβαλε σε ωραίο περιτύλιγμα. Τους μίλησε για το ελεγχόμενο κλάμα. Λες και περίμεναν αυτήν για να ακούσουν για την συγκεκριμένη μέθοδο.
Ουσιαστικά, είναι το ίδιο ακριβώς με το cry it out. Όπως περιγράφει το βιβλίο «Κοιμήσου Παιδί Μου» της Dr. Eduard Estivill, μπαίνεις ανά διαστήματα μες το δωμάτιο όσο το μωρό κλαίει. Ξεκινάει να κλαίει κι εσύ κάθεσαι απ έξω με κλειστή πόρτα και χρονομετράς. Περνάνε 2 λεπτά, μπαίνεις. ΔΕΝ το παίρνεις αγκαλιά. Δεν ξέρω καν αν επιτρέπεται να το χαϊδέψεις! Απλά του λες πως είναι ώρα για ύπνο. Και υποτίθεται πως το μωρό ηρεμεί (αααχαχαχαχαχα, πες το στον Αναστάση μου αυτό να γελάσουν και τα παρδαλά κατσίκια) και φεύγεις πάλι. Στην επόμενη φάση το μωρό αρχίζει πάλι να κλαίει. Τώρα μετράς 4 λεπτά πριν μπεις μέσα. Και επαναλαμβάνεται η διαδικασία μέχρι που φτάνεις στα 20 λεπτά κι εκεί εύχεσαι πως το παιδί θα έχει εξουθενωθεί πλέον και ήρεμα και ωραία, με το δάκρυ παραμάσχαλα και το παράπονο ριζωμένο μέσα του, αποκοιμιέται. Συγχαρητήρια τα κατάφερες. Μέχρι 3 βράδια υπομονής, άντε 7, σου λέει να χρειαστεί να επαναληφθεί αυτό το μαρτύριο, και τέλος. Για να είμαι όμως δίκαιη, η ειδικός διαφοροποιήθηκε λίγο από την μέθοδο για να μπορεί να πει πως είναι όντως πιο ήπια. Επέτρεπε στον γονέα να βρίσκεται εντός του δωματίου στα αρχικά στάδια (μα, τι γενναιοδωρία!). Μπορείς αρχικά δηλαδή να είσαι κολλημένη στην κούνια, μετά λίγο πιο πίσω (ορατή), μετά ακόμη πιο πίσω, μετά καθιστή στην πολυθρόνα, μετά στην είσοδο της πόρτας, μετά απ έξω με ανοιχτή την πόρτα, και μετά, στην τελική φάση πλέον, εκτός δωματίου με κλειστή την πόρτα. Τι να σου πω... τεράστια διαφορά. Σε αυτή την παραλλαγή κοιτάζεις το μωρό σου κατάματα όσο κλαίει και δεν του προσφέρεις αγκαλιά. Βασανιστήριο σκέτο και για τους δυο.
Και για να μην σε κρατάω άλλο σε σασπένς, ναι, το δοκίμασε η φίλη μου γιατί δεν πήγαινε άλλο στην περίπτωση της και, ναι, έπιασε. Προτού όμως κλείσεις αυτό το παράθυρο τρέχοντας να αναζητήσεις τις υπηρεσίες μιας ανάλογης ειδικού άκου και αυτά:
Τα αποτελέσματα δεν κράτησαν για πολύ.
Όταν ξεκίνησε πάλι το μωρό να μην κοιμάται, είχε επιδεινωθεί η κατάσταση του ύπνου της
Η φίλη μου, μετά από μήνες ακόμη έχει τύψεις που υπέβαλε το μωρό σε αυτή τη διαδικασία (και ενώ πιστεύω πως δεν πρέπει να κρίνει έτσι σκληρά τον εαυτό της γιατί έτσι όπως είχε φτάσει η κατάσταση ΕΠΡΕΠΕ να δοκιμάσει κάτι - οτιδήποτε - για το καλό και των 2 τους, σ’το λέω για να κατανοήσεις πόσο επίπονη είναι αυτή η διαδικασία και για τον γονιό).
Τελικά προσέλαβε άλλες ΔΥΟ ειδικούς για να φτιάξει τα σπασμένα. Η δεύτερη είχε ίδια φιλοσοφία με την πρώτη και ήταν ακόμη πιο σκληροπυρηνική οπότε απλά δεν έβαλε ποτέ σε εφαρμογή τις συμβουλές της.
Η Δική μου Σύμβουλος Ύπνου - Αξιολόγηση
Την τρίτη σύμβουλο που προσέλαβε την είχα βρει εγώ μέσω διαδικτύου. Αυτή ήταν Ελληνίδα και θα μπορούσαμε να την δούμε από κοντά. Ήδη μας φάνηκε καλύτερη ιδέα. Βέβαια, όντας και οι δύο υποψιασμένες πια, πήρα εγώ τηλέφωνο και έκανα μερικές πολύ συγκεκριμένες ερωτήσεις - όχι να μου πει τι προτείνει (δεν προσπαθούσα να πάρω βοήθεια τζάμπα) μα να σιγουρευτώ πως ήταν κι εκείνη ΚΑΤΑ του κλάματος, ελεγχόμενου ή μη. Η συγκεκριμένη ειδικός ήταν ξεκάθαρη: «Δεν κάνω εκπαίδευση ύπνου - αυτό περιλαμβάνει κλάμα και δεν είναι της φιλοσοφίας μου». Όπως και να έφερνα την ερώτηση, καταλήγαμε να απαντάει αντίστοιχα. Επομένως, πρώτη πήρε το θάρρος και πάλι η φίλη μου και δοκίμασε να δει αν επιτέλους θα έβρισκε γιατρειά. Ομολογουμένως περνούσε ακόμη πιο δύσκολα από εμένα σε αυτόν τον τομέα. Έμεινε πολύ ευχαριστημένη. Η ειδικός ήταν ακριβώς αυτό που είχε παρουσιάσει - καταρτισμένη και με ενσυναίσθησης για την μαμά και για το μωρό, δεν προσέφερε κάποια μαγική λύση, αλλά πήρε πλήρες ιστορικό, το οποίο χρησιμοποίησε για να δώσει κατεύθυνση (αντί απλά να πει αυτό που θα έλεγε ούτως ή άλλως). Μετά από λίγο καιρό την προσέλαβα κι εγώ. Περίμενα να περάσει ο χρόνος, μην έφτιαχνε ο ύπνος του μικρού με την ηλικία. Στους 11 μήνες δεν άντεχα άλλο. Κάτι έπρεπε να γίνει.
Θα σ’τα πω, λοιπόν, όπως τα ένιωσα. Μου έδωσε αρκετές συμβουλές. Κάποιες τις ήξερα ήδη. Άλλες πάλι όχι αν και εκ των υστέρων φαίνονται εντελώς λογικές. Θα βρεις πολλές από αυτές στο βιβλίο Ήρεμος Ύπνος (Ockwell - Smith Sarah | Εκδόσεις Μίνωας) που μου πρότεινε. Περιγράφω μερικές σε άλλο μου άρθρο (ΕΔΩ), μα όχι όλες γιατί δεν θέλω να κάνω εγώ την ειδικό στον τομέα και ούτε είναι όλα τα παιδιά και οι οικογένειες ίδιες. Με καθοδήγησε και μου εξήγησε σε βάθος και με υπομονή γιατί κάθε μία από αυτές τις τεχνικές ήταν σημαντική. Με διαβεβαίωσε πως δεν θα δω αποτέλεσμα άμεσα, ούτε και θα μπορέσω ποτέ να πω πως μια και μόνο μέθοδος ήταν αυτή που έκανε την διαφορά. Ήταν πολλά, μικρά πραγματάκια μες το πρόγραμμα και το περιβάλλον του Αναστάση που καλό ήταν να προσαρμοστούν ώστε να δούμε ένα συνολικό αποτέλεσμα καλύτερου ύπνου. Είδα διαφορά. Αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν ξέρω αν μπορώ να την αποδώσω μόνο στις τεχνικές που εφάρμοσα. Θεωρώ πως έπαιξε ένα ρόλο και η ηλικία. Να πω κιόλας πως ο Αναστάσης, 9 μήνες μετά, ακόμη ξυπνάει μες το βράδυ. Ακόμη χρειάζεται την αγκαλιά μου για να κοιμηθεί. Αλλά τουλάχιστον δεν ξυπνάει 3 φορές και μου επιτρέπει να είμαι καθιστή στην πολυθρόνα πια. Η μεγαλύτερη βοήθεια που μου προσέφερε η σύμβουλος ύπνου θεωρώ πως ήταν η κατανόηση της - η διαβεβαίωση πως κάνω καλή δουλειά, πως δεν φταίω εγώ ούτε οι επιλογές μου (π.χ. θηλασμός) για την δυσκολία του μικρού στον ύπνο. Ήταν ένα στήριγμα που χρειαζόμουν για να μην καταρρεύσω. Αυτό από μόνο του σίγουρα βοήθησε στην βελτίωση που είδα στον ύπνο του Αναστάση. Ήρεμη μαμά = ήρεμο μωρό. Καταλήγω επομένως στα εξής:
Κριτήρια
Πριν επιλέξεις να προσλάβεις μια ειδικό
Πρόσεξε την προσέγγιση που ακολουθεί και κάνε μια έρευνα μέσω ερωτήσεων για να καταλάβεις την φιλοσοφία της ειδικού που πρόκειται να εμπιστευτείς (αν και εφόσον είσαι κι εσύ της πιο ήπιας προσέγγισης)
Μην έχεις τρελές προσδοκίες - στόχος είναι η βελτίωση, όχι τα θαύματα.
Αν πιστεύεις πως έχεις εντρυφήσει στο θέμα και θες μια μαγική (ή απλά έξτρα) συμβουλή, ίσως να μην είναι καλή ιδέα να προσλάβεις κάποιον γιατί θα απογοητευτείς - πολύ πιθανών να μην σου προτείνει κάτι που να μην το ξέρεις ήδη.
Εύχομαι να σε βοήθησα να διαλευκάνεις το τοπίο. Αν έχεις κάποια περαιτέρω ερώτηση που δεν απαντήθηκε εδώ, άφησε μου ένα σχόλιο και θα σου απαντήσω άμεσα! Η αλήθεια είναι πως όταν κοινοποιώ ένα άρθρο πάντα μου έρχονται και άλλα σκέλη κατά νου που δεν θυμήθηκα να θίξω κι έτσι ενημερώνω συχνά τα άρθρα μου. Θα χαρώ να με βοηθήσεις κι εσύ σε αυτή τη διαδικασία.
Το μόνο που θα πω κλείνοντας είναι πως αν υπάρχει κάτι που να επιβάλλεται στην όλη φάση είναι το να δείξεις κατανόηση στον εαυτό σου. Η έλλειψη ύπνου έχει δραματικές επιπτώσεις στο σώμα και στην ψυχολογία μας. Από ένα σημείο και μετά παύεις να είσαι ο εαυτός σου. Οπότε, ότι και αν χρειαστεί να κάνεις (προφανώς με γνώμονα πάντα το καλύτερο για το μωρό σου) να το κάνεις. Μα να μη ξεχνάς κι εσένα - να σου λες και κανένα μπράβο κάθε τόσο, που παρ' όλη σου την κούραση συνεχίζεις, και προσπαθείς, και προσφέρεις... Είσαι ήρωας!
Μακάρι σύντομα να κοιμάστε όλοι σαν πουλάκια!
